Ενδεχομένως η πιο βασική πληροφορία που πρέπει να γνωρίζει ο επισκέπτης πριν την επίσκεψη του στα Μετέωρα είναι ότι μόλις έξι μονές είναι επισκέψιμες. Πρόκειται για την ανδρική μονή του Αγίου Νικολάου του Άσμενος γνωστή και ως Μονή του Αναπαυσά, τη Μονή Ρουσάνου ή Αρσάνη, την ανδρική μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος -γνωστή και ως «Μεγάλο Μετέωρο»-, τη μονή των Αγίων Πάντων ή Μονή Βαρλαάμ, τη μονή Αγίας Τριάδος και τη γυναικεία Μονή του Αγίου Στεφάνου.
Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου
Σε μια έκταση 50 στρεμμάτων δεσπόζει η ανδρική Ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ευρύτερα γνωστή και ως Μεγάλο Μετέωρο. Δίχως καμία αμφιβολία αποτελεί τον βασικότερο προορισμό των επισκεπτών μιας και βρίσκεται στην υψηλότερη κορυφή και έχει στην κατοχή της ανεκτίμητης αξίας ιστορικό υλικό. Δημιουργήθηκε το 1340 απο τον Αγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη που οργάνωσε και το πρώτο κοινόβιο των Αγίων Μετεώρων ενώ τα 300 της σκαλοπάτια προστέθηκαν μόλις στο ξεκίνημα του 20ου αιώνα. \r\rΜε την είσοδο σας στον χώρο, τις καλύτερες εντυπώσεις σας θα αφήσει ο Πύργος με τον εντυπωσιακό Εξώστη με το δίχτυ, το Οστεοφυλάκιο, το Κελλάρι που μετατράπηκε στο σύγχρονο μουσείο λαογραφίας αλλά και ο ίδιος ο Ναος της Μεταμορφώσεως που έχει αγιορείτικο χαρακτήρα ενώ στο εσωτερικό του δεσπόζουν βυζαντινές τοιχογραφίες. Μετά το δέος που θα σας κατακλύσει στα πρώτα σας βήματα, μην ξεχάσετε να αναζητήσετε τους χειρόγραφους κώδικες, τα χρυσόβουλα, τις φορητές μεταβυζαντινές εικόνες, τα ξυλόγλυπτα αλλά και σπάνια ντοκουμέντα που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε την ιστορικότητα του χώρου που επισκέπτεστε.
Ιερά Μονή Βαρλαάμ
Η μονή αυτή -που κατά την παράδοση κατοικήθηκε για πρώτη φορά από τον ασκητή Βαρλαάμ κατά τον 14ο αιώνα- είναι ένας εξίσου επιβλητικός ναός. Προκειμένου να τον προσεγγίσετε θα πρέπει να ανεβείτε 195 σκαλοπάτια και αισίως να φτάσετε σε ύψος 370 μέτρων. Ο κυρίως ναός του τοιχογραφήθηκε το 1548 από τον Φράγκο Κατελάνο με όλα τα χαρακτηριστικά της εικονογραφίας του ζωγράφου ενώ ο νάρθηκας αντίστοιχα τοιχογραφήθηκε από τους ζωγράφους Γεώργιο και Φράγκο Κονταρή.\r\rΜην παραλείψετε, με την επίσκεψη σας να μπείτε στο παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών με μεταβυζαντινές τοιχογραφίες, στην παλαιά Τράπεζα που σήμερα αποτελεί Μουσείο, αλλά και στην Εστία και στο Νοσοκομείο ενώ καλό είναι να έχετε στο νου σας ότι στο παρελθόν στον χώρο λειτούργησε και πλήρως οργανωμένο βιβλιογραφικό εργαστήριο αλλά και εργαστήρι χρυσοκεντητικής.
Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος
Η Αγία Τριάδα είναι ανάμεσα στα πιο φημισμένα Μοναστήρια των Μετεώρων και ξεκούραστα στην ανάβαση μιας και για να την προσεγγίσετε θα χρειαστεί να ανεβείτε μόλις 140 σκαλοπάτια. Στα συνολικά 5-6 στρέμματα που εκτείνεται θα απολαύσετε την υπέροχη θέα στον βράχο των Μετεώρων σε μία μονή που χτίστηκε για πρώτη φορά το 1438. Η σημερινή τοιχογράφηση της είναι αντιπροσωπευτική της μεταβυζαντινής ζωγραφικής ενώ μην ξεχάσετε να έχετε το βλέμμα σας σταθερά στραμμένο προς τα πάνω για να δείτε τον Παντοκράτορα και τους τέσσερις Ευαγγελιστές. Σημαντικότατος χώρος της μονής είναι το Λαογραφικό της μουσείο με τη συλλογή των υφαντών αλλά και ποικίλων αντικειμένων λαϊκής τέχνης.
Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου
Αν πάλι επιλέξετε για την επίσκεψη σας τη Μονή του Αγίου Στεφάνου τότε το μόνο σίγουρο είναι ότι η εντυπωσιακή θέα στον Θεσσαλικό κάμπο θα σας αποζημιώσει με το παραπάνω. Οι μοναχές θα σας δείξουν σε κάθε βήμα τους έμπρακτα τη φιλοξενία τους ενώ παράλληλα ασκούν το φιλανθρωπικό τους έργο και βοηθούν καθημερινά στην ανακαίνιση της μονής. Ο μικρός αυτός ναός είναι μια μονόκλιτη βασιλική ενώ βομβαρδίστηκε το 1943 και επισκευάστηκε απο τον Βλάση Τσοτσώνη. Ανάμεσα στα πράγματα που πρέπει να κάνετε, με την επίσκεψη σας είναι να αναζητήσετε την Τιμία Κάρα του Αγίου Χαραλάμπους που θεωρείται ότι επιτελεί ακόμα και σήμερα θαύματα. Τέλος η Τράπεζα της μονής σήμερα έχει γίνει μουσείο με χειρόγραφα, μεταβυζαντινές εικόνες, χρυσοκέντητα άμφια και υφαντά ενώ φροντίστε να κρατήσετε στη μνήμη σας ότι η ιερά μονή του Αγίου Στεφάνου είχε αξιόλογη ιστορική προσφορά στην παιδεία και στα ελληνικά γράμματα.
Ιερά Μονή Ρουσάνου - Αγίας Βαρβάρας
Η γυναικεία αυτή μονή στέκει ουσιαστικά κρεμασμένη σε ένα ψηλό βράχο ενώ ιδρύθηκε το 1529 πάνω σε χαλάσματα από τους ιερομόναχους Ιωάσαφ και Μάξιμο. Πρόκειται για ένα τριωροφο συγκρότημα με καθολικά κελιά στο ισόγειο και δωμάτια υποδοχής στους πάνω ορόφους όπου βρίσκονται και τα κελιά μαζί με βοηθητικούς χώρους. Πρόσφατα άρχισε η ανακαίνιση της ενώ μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα η ανάβαση γινόταν αποκλειστικά με ανεμόσκαλες οι οποίες στη συνέχεια αντικαταστάθηκαν από 2 γέφυρες. Σήμερα, για να την προσεγγίσετε θα πρέπει να ακολουθήσετε τα σκαλοπάτια από τσιμένο ή τις γέφυρες. \r\rΠαράλληλα το Καθολικό της μονής είναι μια εκκλησία σταυροειδής με ψηλό τρούλο ενώ ο ναός χτίστηκε πάνω στον ερειπωμένο προηγούμενο ναό. Πρόκειται για τον σημερινό ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Με την είσοδο σας εδώ μην ξεχάσετε να παρατηρήσετε προσεκτικά την αγιογράφηση που είναι ένα ενδεικτικό δείγμα μεταβυζαντικής εποχής.
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου - Ανάπαυσα
Δύο βήματα απο το χωριό Καστράκι και δίπλα σε ερειπωμένα μοναστήρια, αυτή η ανδρική μονή κόσμημα στέκει στριμωγμένη μέσα στο βράχο. Η μοναχική ζωή εδώ οργανώθηκε τον 14ο αιώνα ενώ ο χώρος ανακαινίστηκε στις αρχές του 16ου αι. Θα βρείτε το Καθολικό της μονής στον δεύτερο όροφο της όπου ένας μικρός ναός καθηλώνει αγιογραφημένος από τον αξιόλογο κρητικό ζωγράφο Στρελίτζα. Την ίδια ώρα οι τοιχογραφίες είναι του Θεοφάνη και ακτινοβολούν κατάνυξη, ζωντάνια και γαλήνια απόδοση όγκων. Στην πρώτη σας επίσκεψη στη μονή, τα βήματα σας επιβάλλεται να σας οδηγήσουν στην κρύπτη, στο παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου αλλά και στην παλαιά Τράπεζα, στο Οστεοφυλάκιο και στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου.